Wrocław, 30-31 lipca 2016 (Polska)

Wrocław. Historyczna stolica Śląska. Moje miasto... Jestem tu od początku. Obserwuję jak się zmienia. Płynę przez czas wraz z rzeką, która bywa surowa. Moje oceny tych zmian też bywały surowe. Jednak z wiekiem nabieram coraz więcej dystansu i wiele rzeczy nie robi już na mnie takiego wrażenia jak kiedyś.

Ponad 1000 lat historii. Wciąż nie wiadomo na pewno, który wiek można uznać za początek. Przez ten czas wiele kultur przewinęło się przez te tereny. Plemiona Słowian, Polacy, Czesi, Austriacy, Niemcy i znowu Polacy. Każda z tych społeczności mocno odcisnęła swoją obecność w tkance miejskiej. To widać, słychać i czuć... W 1945 roku praktycznie wszyscy niemieccy mieszkańcy zostali zastąpieni polskimi przesiedleńcami. Zmasakrowana "Twierdza Wrocław" zaczęła przeobrażać się w nowe istnienie. Lata PRL to próba pisania historii na nowo. Na szczęście nieudolna. Chociaż parę wyjątkowo cennych rzeczy zniknęło bezpowrotnie.

Kiedyś raziły mnie niektóre tutejsze "potworki" architektoniczne. Lecz po tej odświeżającej podróży muszę zweryfikować swoje spojrzenie. Wrocław czerpie moc z różnorodności. Chodzenie po stolicy Dolnego Śląska sprawia przyjemność. Rozległy kolaż stylów architektonicznych sprawia, że nawet największy budowlany koszmar nie powinien ubrudzić tak bardzo wzroku przewrażliwionych estetów. Bo oczywiście takie koszmary się tu zdarzają.

Obok siebie stoją dzieła romanizmu, gotyku, renesansu, baroku, klasycyzmu, historyzmu, secesji, modernizmu, socrealizmu, postmodernizmu... Prawdziwa uczta dla oczu.

Ale nie samą architekturą człowiek żyje. Trzeba obowiązkowo wspomnieć, że obecnie Wrocław przeżywa prawdziwy rozkwit punktów kulinarnych. Tutejsza kuchnia oferuje wiele niezapomnianych wrażeń. A do tego miasto staje się nieformalną polską stolicą piwa. Mamy tu 5 browarów i międzynarodowy "Festiwal Dobrego Piwa".

Kolory za nami, teraz trochę czerni... Nędzna komunikacja miejska. Powolna, rzadko jeżdżąca, nie obejmująca wielu istotnych miejsc w mieście. Żadna alternatywa dla transportu indywidualnego... Wysmarowane psim kałem chodniki i trawniki. Kochasz psy oraz ich ekskrementy? Możesz się tutaj tym delektować w każdej konfiguracji... Rowerzyści samobójcy. Też się kiedyś o to otarłem. Potem poznałem kodeks drogowy oraz nabyłem zdrowego rozsądku i mi przeszło. Z powodu uwarunkowań historyczno-urbanistycznych wrocławskie drogi wciąż słabo są przystosowane do ruchu rowerowego. Do tego dochodzi patologiczne łamanie przepisów przez użytkowników dwóch kółek. I to skutkuje zwyrodniałymi zachowaniami na ulicach miasta... Dzicz w samochodach parkująca na klatkach schodowych, chodnikach, przystankach, trawnikach, drzewach i między twoimi nogami. Czasami mam wrażenie, że mieszkam na parkingu.

Mimo kilku ciemnych stron, Wrocław to miasto z jasnymi perspektywami. Otwarte i zielone. Wciąż podnoszące się z gruzów "Festung Breslau" i nadrabiające zaniedbane czasy PRL. Z drugiej strony myślę, że idealność jest nudna, a małe skazy nadają rzeczom uroku. Dążenie do perfekcji zostawmy ludziom. Natomiast miasto ma być dla ludzi... zwyczajnie przyjazne.

Ulica Słowiańska. Pozostałość po II wojnie światowej. Naziemny schron obrony przeciwlotniczej Richarda Konwiarza. Ten znany niemiecki architekt zaprojektował wiele budynków we Wrocławiu. Między innymi pięć tego typu schronów.

Nowy Jork, 21-23 maja 2016 (USA)

Picasso, van Gogh, Rembrandt, Vermeer, Monet, Renoir, Gauguin, Klimt - to głównie oni napadają na nas podczas wędrówki przez sale Metropolitan Museum of Art. Ich dzieła masakrują nas z każdej strony. Prawie każda sala z malarstwem to najważniejsze pozycje światowej sztuki. Taka ilość mistrzów pędzla w jednym miejscu jest wyjątkowo przytłaczająca. Czy jest sens odwiedzać inne światowe muzea?

Po tak ciężkich przeżyciach, pizza w Central Parku smakuje jak trufle z Savoy'a. Tu muszę napisać, że nowojorskie jedzenie jest bardzo dobre. Oczywiście są rzeczy obrzydliwe i sztuczne. Ale naturalna zdrowa żywność jest łatwo dostępna i nie wiąże się to z jakimiś dużymi kosztami (jak na tutejsze standardy). Bo trzeba wspomnieć, że Nowy Jork to drogie miasto.

Manhattan. Metropolitan Museum of Art - wnętrza...

Nowy Jork, 19-20 maja 2016 (USA)

Grand Central Terminal to drzwi Manhattanu. Odjeżdżają stąd pociągi na kontynent. Wsiadasz i jedziesz gdzie chcesz. Ale wcześniej musisz przejść przez wielki gmach z majestatycznym wnętrzem.

Lotniskowiec "USS Intrepid" służy obecnie jako muzeum. Brał udział w II wojnie światowej i w czasie konfliktu w Wietnamie. Znajdują się tu ciekawe zbiory, jednakże są kiepsko wyeksponowane. Wokół tworzą się wciąż nowe ekspozycje, więc całość to takie niepoukładane ogarnięcie. Do tego za dużo jest tu kosmicznych atrap. Najciekawsze znajduje się chyba pod pokładem - życie zimnowojennych marynarzy.

Rejs na Staten Island pokazuje nam Statuę Wolności. Taką z odległości, ale w całej okazałości. Atrakcja do zaliczenia bez specjalnych dreszczy. Tylko trzeba uważać na jaki prom się wchodzi. Taki jeden dysponuje tylko brudnymi szybami. My na niego trafiamy, ale tylko w jedną stronę. Druga jest czysta i klarowna.

Spacer po Wall Street to mieszane uczucia. Niby ciężkość pieniędzy, które emanują stąd na cały świat. Liczby, wskaźniki, niebieskie kołnierzyki, pęd i stres. Lecz ścisk i kameralność architektury, która ginie gdzieś w chmurach, zamyka powyższe w swoich mackach. Tylko czasem wypuszcza sygnały, a one zaczynają kręcić naszym życiem. A my idziemy wśród tłumów i robimy sobie zdjęcia z metalowym bykiem.

Nie lubię Manhattanu. Przytłacza mnie. Ścisk i pogoń za straconym czasem. Na zewnątrz jest na pewno efektowny i piękny. Wielka architektoniczna mozaika. Można się w nią wpatrywać godzinami. My robimy to zazwyczaj z Queens. Tutaj zaczynamy i kończymy dzień. To zupełnie inne miejsce. Przynajmniej Long Island City. Kameralne restauracje i rzemieślnicze browary. Życie płynie tu trochę wolniej...

Manhattan. Grand Central Terminal - wnętrza...

Nowy Jork, 16-18 maja 2016 (USA)

Wrocław, Frankfurt, Nowy Jork... Długa podróż autobusem po płycie niemieckiego lotniska. Szybki lot na inny kontynent nad falami oceanu. Przed pierwszą nocą w Wielkim Jabłku oglądamy panoramę Manhattanu z dachu LIC Hotel w dzielnicy Queens. We śnie czekamy na nowy dzień.

Wchodzimy w Nowy Jork (New York City). Oswajamy przestrzeń wokół nas. Setki amerykańskich filmów, które gdzieś tam siedzą w głowie, sprawiają, że miasto jest dziwnie znajome. Tak jak i ludzie z historiami wypisanymi na twarzach. Idziemy pomiędzy ścianami wieżowców, przytłoczeni ich ogromem.

Katedra św. Patryka przywołuje echa Europy. Jest XIX-wieczną kopią starych gotyckich świątyń. Jej mury odbijają się w szklanych ścianach nowoczesnych wieżowców. Przecznicowa podróż w czasie zabiera nas na Times Square. Przerażające miejsce, gdzie chmara postaci z bajek chce wykorzystać twoją naiwność i oskubać cię z kasy za fotografię na tle gigantycznych reklam. Wielkie nijakie skrzyżowanie ze zbłąkanym tłumem ludzi. Zalecam trzymać się od tego miejsca z daleka.

Nowojorska pizza podobno jest najlepsza na świecie. Na pewno jest największa na świecie. A przynajmniej wersja "small". Ponad 35 centymetrów średnicy kurczaka i sera sprawia, że nie musisz jeść kolacji i śniadania. Tak wypełniony człowiek może głębiej wejść w sztukę, która czai się tuż za rogiem.

Muzeum Sztuki Współczesnej MoMA napada na ciebie ogromem dzieł twórców z najwyższej półki. Twoje zmysły gwałcą grupowo Gauguin, Picasso, Dalí, Pollock, Rothko, Warhol, van Gogh, Monet, Klimt. Orgazm kultury i sztuki.

W 2001 roku patrzyłem na ekran kineskopowego telewizora jak wieże World Trade Center zapadają się w dymie i płomieniach. Przekaz na żywo przez CNN. Dzisiaj stoję w mżawce przy dwóch wielkich wodnych pomnikach i czytam anonimowe nazwiska. Tragedia tak ogromna jak wieże, które tu stały. Aura nie pozwala na dłuższą zadumę, więc powoli wracamy na Queens.

Rzym - sierpień 2015 (Włochy)

Trzy i pół godziny - tyle trwa nasza podróż z Florencji do Rzymu. Megabus trzyma się swoich czasów, więc plotki o niepunktualnych włoskich autobusach na razie się nie sprawdzają. W stolicy Włoch jesteśmy w okolicach 18:30. Trasę kończymy na dworcu "Roma Tiburtina" (piazzale Mazzoni).

Rzymskie noce spędzamy w "La Cornice B&B" (via Aurelia 465). To taki mały pensjonat zrobiony z apartamentu w kilkupiętrowym budynku. Przyjemne miejsce prowadzone przez sympatyczną panią. W okolicy jest wiele sklepów, barów i kawiarni oraz stacja metra "Cornelia". Mankamentem tego miejsca jest ogromny hałas ruchu ulicznego. Trwa on przez całą dobę, więc spanie przy otwartym oknie jest wyjątkowo nieprzyjemne.

Zaczynamy zdobywać Rzym (Roma). Wskakujemy do metra i po chwili jesteśmy na placu św. Piotra. Oto Watykan (Città del Vaticano) - najmniejsze państwo świata. W kolejce do Bazyliki Świętego Piotra stoimy ponad godzinę. Robimy dokładnie 360 stopni wokół placu i po kontroli bezpieczeństwa wchodzimy do środka. Kościół wewnątrz robi duże wrażenie, ale po świątyniach w Bolonii i Florencji popadamy w lekką monotonię odbioru. Cokolwiek to znaczy... Fakt, czuć tu jakiś mistycyzm, ale jest on zadeptywany przez tłumy zwiedzających. Ciężko o zadumę, kiedy ktoś obok ciebie robi sobie na kijku "selfie".

Muzea Watykańskie zwiedzamy w biegu (oczywiście wcześniej stojąc do nich w długiej kolejce). Główną atrakcją tych "zawodów" jest Kaplica Sykstyńska. Legiony oglądaczy pędzą przez kolorowe sale w gonitwie pozbawionej jakiejkolwiek refleksji. Oczywiście nie dotyczy to wszystkich, ale na pewno większości. W Kaplicy Sykstyńskiej obowiązuje zachowanie należne świętemu miejscu: cisza, odpowiedni ubiór, brak zdjęć... Ale to tylko regulamin. Stłoczeni w świątynnej przestrzeni ludzie coraz głośniej szepczą. Nagle przez mikrofon w ogłuszający sposób są uspokajani. Nerwy obsługi wiją się pomiędzy oglądającymi i co jakiś czas dochodzi do wybuchu. Odnoszę nieodparte wrażenie, że to miejsce już dawno straciło swoją świętość.

Watykan. Bazylika Świętego Piotra została zbudowana w latach 1506 - 1626...

Florencja, Piza - sierpień 2015 (Włochy)

We Florencji (Firenze) jesteśmy w okolicach godziny 22:00. Z autobusu wysiadamy na piazzale Montelungo - tam swój przystanek ma Megabus. Robimy wieczorny spacer z bagażami po centrum miasta i zatrzymujemy się na via Girolamo Benivieni. Mieszkamy na tej ulicy u naszych florenckich przyjaciół przez kilka następnych dni.

Stolica Toskanii wita nas upałem. Około południa wychodzimy na miasto... Gdy docieramy do centrum, rzeczywistość staje się rozczarowaniem. Ja wiem, że ten świat rządzi się pewnymi prawami, ale nie sądziłem, że mogą one przyjąć aż tak żenującą formę. Turyści tutaj to tylko i wyłącznie maszynka do robienia pieniędzy. Zgoda. Tak zazwyczaj bywa. Ale chodzi o sposób w jaki się to robi. Ostatni raz czułem się tak w Egipcie. Są kasy, są atrakcje i tyle. Reszta to bitwa o przetrwanie w zupie międzynarodowych tłumów, wiekowych budynków, zapadających się brukowanych ulic, wąskich chodników i pędzących aut... Kult samochodu jest tu wszechobecny. Pieszy to ruchomy cel, a pojazdy wjeżdżają prawie do katedry Santa Maria del Fiore.

Pół dnia spędzamy na staniu w kolejkach i chodzeniu po schodach. Jak w grze komputerowej - zdobywamy kolejne lokacje. Natomiast w rzeczywistości zaliczamy wspomnianą wcześniej katedrę: kościół, kopuła, dzwonnica, baptysterium... Tak mija nam dzień. Na zaliczaniu.

Florencja. Piazza del Duomo. Katedra Santa Maria del Fiore została ukończona w okolicach roku 1436. Jej największym problemem konstrukcyjnym była kopuła. By go rozwiązać ogłoszono konkurs. Rywalizację wygrał Filippo Brunelleschi, który dzięki swoim pracom stał się pionierem renesansowej architektury.

Bolonia, Wenecja - sierpień 2015 (Włochy)

Włochy to taki kraj, który trzeba zobaczyć. Możesz tu później nie wracać, ale musisz tu raz w życiu przyjechać. To stąd pochodzą liczne idee, które ukształtowały współczesną Europę. Kultura, architektura, prawo, religia... Niestety mam wrażenie, że obecne Włochy to wyblakłe imperium ideologii, które nie mają już żadnego znaczenia. Majaczą w mrokach dawnych wieków, bez wpływu na współczesny świat.

Nasz przyjazd do Italii ustawia jedno wydarzenie. Nie jest ono miłe, przez co już na starcie jesteśmy negatywnie nastawieni do zastanej rzeczywistości. Mimo to, staramy się nie patrzeć wstecz ze złością, lecz szukamy każdej pozytywnej chwili w trakcie naszej włoskiej przygody. Ale od początku...

Z Wrocławia do Bolonii (Bologna) lecimy liniami Ryanair. Na bolońskim lotnisku kupujemy bilety na komunikację miejską i po krótkim spacerze wsiadamy do autobusu. Jest wczesne popołudnie, a my przyzwyczajamy się do nowego otoczenia. Wkładamy dwie karty z paskiem magnetycznym do kasownika i siadamy na najbliższych wolnych miejscach. Jedziemy... W połowie drogi mamy kontrolę biletów. Powoli jesteśmy sprowadzani na ziemię... Młody człowiek z ponurą miną płynną angielszczyzną oświadcza nam, że płacimy mandat, ponieważ na biletach nie ma wybitej godziny i daty. Konsternacja... Ja mu mówię, że kasowałem bilety. On mi demonstruje, jak prawidłowo skasować bilet. Ja się pytam gdzie jest jakaś instrukcja. On ponownie opisuje, jak prawidłowo skasować bilet. No to ja się pytam, po co ten pasek magnetyczny na bilecie... Po to, by kasownik poinformował mnie, że źle włożyłem bilet - zapala się wówczas czerwona lampka (ja myślałem, że to blokada - głupi ja)... Następnie smutny młody człowiek pluje mi w twarz tekstem: "ja ci wierzę, ale tu nie ma wybitej godziny i daty, więc musisz zapłacić mandat". W międzyczasie wtrąca coś o przyjeździe policji. Kto wie, może oddziały specjalne też już są w gotowości. A ja mam wrażenie, że rozmawiam z terminatorem. Nie mamy wyjścia. Płacimy kartą (są na to przygotowani) 130 EUR za 2 osoby...

Wjazd na Port lotniczy "Bolonia".

Po przygodzie z biletem, żeby ochłonąć idziemy na krótki spacer po centrum Bolonii...

W Bolonii zatrzymujemy się w hotelu Best Western "Re Enzo" (via Santa Croce 26). Bardzo przyjemne miejsce ze smacznymi śniadaniami i uprzejmą obsługą. Blisko stąd do centrum i na wyśmienite piwo. Dosłownie za rogiem działa pub "BrewDog". To firmowy lokal rzemieślniczego browaru z Wielkiej Brytanii.

Pobyt w Bolonii upływa nam na kręceniu się po centrum. Bywa to czasem uciążliwe, ponieważ trafiamy na generalny remont dwóch ważnych ulic starego miasta - via Ugo Bassi i via Francesco Rizzoli. To prawie tak, jakby modernizowali nawierzchnię tutejszego rynku.
Stolica Emilii-Romanii nie oferuje zbyt wiele. Przynajmniej dla nas. Bardzo dobrze zachowane średniowieczne centrum można obejść bez ciśnienia w jeden dzień. Stare kościoły, wiekowy uniwersytet i kuchnia - tak można krótko scharakteryzować Bolonię. Poza tym nie ma tu nic wyjątkowego i ogólnie wieje nudą.

Bolonia. Fontanna Neptuna na piazza del Nettuno.

Bolonia. Przechadzamy się po centrum miasta...

Warszawa - lipiec 2015 (Polska)

Z Wrocławia do Warszawy lecimy 30 minut (Ryanair). Właściwie jest to lot pod Warszawę - na lotnisko "Modlin". Do stolicy jedziemy autobusem około 40 minut (ModlinBus). Wysiadamy pod Pałacem Kultury i Nauki. Następnie zostawiamy bagaże w "Hoza Hostel" przy ulicy Hożej 42. To będzie nasza baza noclegowa na najbliższe cztery dni. Co to za miejsce? Średnie... Dobra lokalizacja i cena - to pozytywy. Brudne i zagrzybione łazienki z zatkanymi odpływami - to negatywy. Pokój i budynek również nie zachęcają do dłuższego pobytu. A obsługa jest praktycznie niewidoczna. Na szczęście to tylko trzy noce.

Wychodzimy na powietrze. Jest przedpołudnie. Oglądamy Warszawę z perspektywy wrocławskich oczekiwań. Cokolwiek to znaczy... W Pałacu Kultury i Nauki widzimy jak biegacze zdobywają piętra najwyższego budynku w Polsce. To "Bieg im. Stanisława Tyma". Nawiązuje on do filmu "Miś" Stanisława Barei. Nagrody rozdaje sam główny bohater tego obrazu - Ryszard Ochódzki.

Na Stare Miasto idziemy przez Ogród Saski. Dookoła piętrzą się historie. Ponure dzieje oczyszczone z gruzu. Wąskie uliczki Starówki przywołują wspomnienia ze szkoły - rozkwit państwa polskiego, rozbiory, powstanie warszawskie... Pamiętam stolicę z lat osiemdziesiątych XX wieku. Wakacyjne podróże przez świat PRL. Wiele się od tamtego czasu zmieniło. Rewitalizacja architektury wprowadziła nowe elementy do krajobrazu miasta. I wydaje mi się, że mieszkańcy też przeszli jakąś metamorfozę. Jednakże pozostała atmosfera dynamicznej metropolii zanurzonej w zielonych parkach i skwerach nad brzegiem dostojnej rzeki. Warszawę się kocha, nienawidzi albo... lubi. To miejsce wywołuje emocje i nie da się przejść obok niego obojętnie.

Zanurzamy się w Warszawie. Zaczynamy od Skweru Batalionu AK "Zaremba-Piorun".

Kłodzko - maj 2015 (Polska)

Czeskie miasto w granicach Polski. Nie wiem dokładnie czym się kierowali kreatorzy polskich granic pod koniec II wojny światowej, ale należy to docenić, ponieważ mamy w swoich granicach wyjątkową historyczną perłę. Tysiąc lat temu o te ziemie walczyli Piastowie z Przemyślidami. Nasi południowi sąsiedzi okazali się bardziej przebiegli i od tamtej pory aż do 1945 roku Kłodzko nie miało nic wspólnego z polskim państwem. Jednocześnie przechodziło podobne koleje losu jak Śląsk.

Czechy, Austria, Prusy (Niemcy)... Trzy kultury, które mocno odcisnęły swoje panowanie w historii miasta... Czesi zmienili starą słowiańską osadę na bursztynowym szlaku w prężnie rozwijający się murowany gród. Austriacy wybudowali twierdzę, która na długie lata zahamowała architektoniczny rozwój tego miejsca. Niemcy twierdzę powiększyli i unowocześnili, a gdy zmieniły się czasy, poprowadzili stąd kolej do najważniejszych ośrodków miejskich w regionie.

Kłodzko to dobra baza wypadowa do okolicznych atrakcji turystycznych. Lecz samo miasto ma również wiele do zaoferowania. Jeden weekend powinien wystarczyć na jego dokładne zbadanie. My natomiast decydujemy się na jednodniową penetrację tutejszych najważniejszych zabytków.

Zostawiamy samochód na darmowym parkingu przy ulicy Stryjeńskiej i od razu udajemy się na Twierdzę Kłodzko. Jej obecny wygląd pochodzi z XVII i XVIII wieku. Jest to jeden z największych tego typu obiektów w Europie. Są tu dostępne różne warianty zwiedzania. My przechodzimy część górną twierdzy i korytarze minerskie (około 2,5 godz.; cena 18 PLN/os.). Wyjątkowe wrażenia zapewniają nam oryginalne przewodniczki. Każdy, kto choć trochę interesuje się budowlami militarnymi, powinien obowiązkowo zwiedzić kłodzką twierdzę. Tu nie ma dyskusji.